Na każdej imprezie masowej ma zmieścić się przewidywana liczba osób, a obowiązkiem organizatora jest dopilnowanie, aby tej liczby nie przekroczyć. Jeśli na przykład impreza odbywa się na stadionie, na podstawie informacji o sprzedanych biletach oraz danych z bramek wejściowych wiadomo dokładnie, ile osób znajduje się wewnątrz obiektu. Podczas organizowania Strefy Kibica z góry było wiadomo, że liczenie wchodzących osób musi być realizowane inną metodą.
Warszawska Strefa Kibica była wydzielonym obszarem o powierzchni 12 hektarów, na który można było wejść poprzez jedną z siedmiu kilkunastometrowych bram. Zrezygnowano z liczenia osób za pomocą kołowrotów, przede wszystkim z powodu zbyt wysokich kosztów (jak na imprezę jednorazową) oraz w celu uniknięcia niepotrzebnego wstrzymywania tłumu podczas opuszczania Strefy Kibica. Liczenie za pomocą czujników diodowych zostało wykluczone ze względu na jego niedokładność, dość kłopotliwą instalację czujników i, wbrew pozorom, dość wysokie koszty związane z dużą liczbą bram.
Wybór padł na system wykorzystujący kamery zawieszone nad bramami, podłączone do specjalistycznych analizatorów obrazu marki GANZ, oraz oprogramowanie serwera raportów, którego producentem jest firma Call.NET.pl – właściciel marki VCN.
Fot. 1. Enkoder jednokanałowy GANZ z analityką obrazu VCA
Analizatory wizyjne wraz z oprogramowaniem centralnego serwera raportów mają wiele funkcji związanych z liczeniem ludzi na danym obszarze. Możliwe jest też udostępnienie zasobów systemu oraz raportów poprzez przeglądarkę, bez względu na zastosowany system operacyjny (Mac OS, Linux, Windows, Android itp.).
Serwer umożliwia również dostęp do danych za pomocą odpowiednio przygotowanych plików w formacie XLS. Funkcja ta pozwala na łatwe tworzenie samoaktualizujących się raportów. Do ich przygotowania wystarczy podstawowa znajomość języka VBA dostępnego w pakiecie MS Excel. Analizatory wizyjne marki GANZ pełnią funkcję liczników dwukierunkowych, analizując ruch obiektów widzianych na obrazie. Przecięcie umownej linii podczas ruchu obiektu o ściśle zdefiniowanej wielkości w określonym kierunku powoduje zwiększenie stanu licznika. Bieżące stany liczników są przesyłane do serwera raportów poprzez sieć IP w postaci pakietów zawierających metadane. Analizator obsługuje jednocześnie czterdzieści umownych linii na jednym kanale wizyjnym, rozpoznając kierunek ruchu obiektu przecinającego którąś z tych linii. Taka struktura systemu z aktywnymi analizatorami nie obciąża analitycznie serwera raportów, dzięki czemu jeden serwer może obsłużyć z powodzeniem kilkaset pojedynczych liczników. Co więcej, system ten nie obciąża również sieci, gdyż nie ma potrzeby przesyłania strumieni wizyjnych. Dla serwera raportów istotne są jedynie gotowe metadane przychodzące z analizatorów GANZ, zajmujące w sieci niewielkie pasmo.
W opisywanym przypadku Strefy Kibica, ze względu na ogrom przedsięwzięcia (strefa miała pomieścić sto tysięcy osób), jak również jego pionierski charakter, nie dało się uniknąć problemów organizacyjno-technicznych.
Podczas testów okazało się, że ruch pracowników ochrony, pilnujących wejść do strefy, powoduje, że wynik liczenia jest błędny. Rozwiązaniem problemu było przesunięcie wirtualnych linii zliczania oraz oznakowanie strefy przejścia tak, aby pracownicy ochrony wiedzieli, w którym miejscu następuje zliczanie.
Pewne problemy generowało również właściwe oświetlenie po zapadnięciu zmroku, a dokładniej cienie rzucane przez pojedyncze osoby. W tym przypadku należało inaczej skierować oświetlenie lub dodatkowo doświetlić przejścia z innych kierunków, tak żeby obserwowane obiekty były dobrze widoczne. Skutecznym rozwiązaniem okazała się jednak specjalna funkcja redukcji cienia, którą mają urządzenia GANZ i która sprawia, że cienie występujące w polu widzenia kamery są ignorowane.
Jednym z zadań systemu liczącego było podawanie na bieżąco, ile osób znajduje się w strefie. Zrealizowano to poprzez uruchomienie sieciowego procesu sumowania liczby osób wchodzących i odejmowania liczby osób wychodzących ze strefy. Dane były aktualizowane w interwałach jednominutowych.
Specjalnie dla Strefy Kibica przygotowano mapę sytuacyjną, na której oznaczono wszystkie bramy (wejścia/wyjścia) i podawano bieżące informacje, a mianowicie:
- liczbę zliczeń danego dnia (z podziałem na poszczególne wejścia i wyjścia),
- liczbę osób w strefie w danej chwili (ta informacja szczególnie interesowała wszelkie służby w sztabie dowodzenia),
- liczbę wejść przez poszczególne bramki w ciągu ostatniej godziny i ostatnich piętnastu minut.
Specjalnie z myślą o Strefie Kibica stworzono narzędzie do jednoczesnego podglądu obrazów z dużej liczby kamer w jednym oknie. Miało to na celu bieżące weryfikowanie funkcjonowania przejść, to znaczy sprawdzanie, czy układ przejść przez poszczególne bramki nie został zmieniony i czy nie należy zmodyfikować ustawień kamer oraz umownych linii licznikowych.
Fot. 2. Interfejs serwera raportów przedstawiający mapę sytuacyjną
Fot. 3. Podgląd weryfikacyjny obrazu z poszczególnych kamer biorących udział w procesie liczenia odwiedzających
Dane otrzymywane z systemu umożliwiały ustalenie nie tylko liczby osób znajdujących się w danym momencie na terenie strefy, ale również liczby osób przechodzących przez poszczególne bramki i liczby osób odwiedzających strefę w ciągu jednego dnia oraz podczas całej imprezy. Szczególnie istotne jest to, że wszystkie te dane były uzyskiwane na bieżąco i wykorzystywane na wielu stanowiskach jednocześnie (m.in. przez sztab zarządzający, administratorów systemu, specjalistów od marketingu itp.).
Pomimo nieuniknionych zakłóceń pracy poszczególnych urządzeń osiągnięto założoną skuteczność systemu przekraczającą 90%. Była ona obliczana po zamknięciu strefy, na podstawie liczby osób odnotowanej przez system w stosunku do łącznej dziennej liczby odwiedzających, a także na podstawie testów przeprowadzonych przed uruchomieniem systemu.
CBC Poland
Call.NET.pl
Zabezpieczenia 5/2012