Prędkość życia nieustannie rośnie. Liczba i szybkość samochodów na drogach wzrasta, robimy coraz więcej zakupów w coraz większych sklepach, organizowane są imprezy masowe – koncerty, zawody sportowe, wiece. Systemy bezpieczeństwa muszą być coraz doskonalsze, coraz szybsze, muszą oferować coraz lepszą jakość nadzoru wizyjnego, jednocześnie dając operatowi możliwość błyskawicznej reakcji i dokładnego rozpoznania sytuacji celem ustalenia przebiegu zdarzenia. Krytycznym parametrem jest często jakość i wydajność transmisji sieciowej oraz oprogramowania. Bardzo ważna jest też możliwość szybkiego reagowania na różnego rodzaju alarmy. Tak samo istotne są funkcje wyszukiwania zdarzeń w już nagranym materiale. Aby maksymalnie wspomóc operatora w centrum monitoringu, konieczny jest wysokiej jakości obraz wyjściowy.
Ostatnio firma Dedicated Micros opracowała kilka modeli rejestratorów, których parametry są zgodne z najwyższymi standardami. Takimi urządzeniami są rejestratory serii DV-IP RT, DV-IP HD czy DV-IP Express.
Czym jest najwyższej jakości nadzór wizyjny? Najczęściej kojarzy się on z rejestracją i transmisją obrazów o wysokiej rozdzielczości (PAL, 4CIF), a także ze standardową prędkością 25 kl./s. W wielu systemach CCTV rejestracji dokonuje się z prędkością 6 kl./s lub nawet mniejszą. Czy wobec tego tak wysokie wymagania co do prędkości zapisu nie są zbyt wygórowane?
Wyobraźmy sobie nadzór ruchu drogowego. W każdej sekundzie przez dany fragment dwupasmowej drogi może przejeżdżać kilkanaście samochodów. Przy prędkości ruchu pojazdów równej 100 km/godz. oraz przy prędkości zapisu równej 25 kl./s długość odcinka przejeżdżanego przez pojazdy w okresie pomiędzy dwoma kolejnymi klatkami telewizyjnymi waha się w granicach metra. Dla wolniejszej rejestracji – np. 6 kl./s – jest to prawie siedem metrów, co przekracza już długość pojazdu. W przypadku kolizji lub innego incydentu drogowego trudno jest ustalić właściwy przebieg zdarzenia. Z jaką prędkością poruszały się pojazdy? Jakie było ich ustawienie względem siebie? W którym momencie nastąpiła zmiana świateł?
Z analogiczną sytuacją mamy do czynienia w przypadku nadzoru obiektów sportowych, kasyn, sklepów lub banków. Zbyt wolna rejestracja i mała rozdzielczość obrazu często nie pozwalają jednoznacznie wskazać sprawcy. Nagrywanie obrazu z prędkością sześciu lub czasem tylko trzech klatek na sekundę to zbyt mało – wprawnemu napastnikowi daje dużo czasu na wymierzenie ciosu, wyjęcie lub schowanie jakiegoś przedmiotu (np. żetonów czy pliku pieniędzy). Niska jakość obrazu nie pozwoli dokładnie rozpoznać sprawców. W takiej sytuacji operator systemu ma utrudnione zadanie i musi opierać się na poszlakach.
Kompleksowym a jednocześnie elastycznym rozwiązaniem, które sprawia, że parametry zapisu są doskonałe, jest zastosowanie rejestratorów Dedicated Micros z serii RT (RT – Real Time – „czas rzeczywisty”), które umożliwiają rejestrację z pełną prędkością przy maksymalnej rozdzielczości.
Urządzenia z serii RT mają 8 lub 16 przelotowych wejść wizyjnych. Zapis w każdym z kanałów odbywa się z maksymalną prędkością do 25 kl./s. Dla systemów o niższych wymaganiach funkcjonalnych istnieje również wersja NRT z 16 lub 32 wejściami wizyjnymi, gdzie zapis odbywa się z prędkością 12 kl./s. Obrazy ze wszystkich kamer analogowych są rejestrowane z maksymalną rozdzielczością 4CIF, z użyciem kodowania MPEG-4 lub MJPEG. Możliwy jest też zapis obrazów z kamer sieciowych (IP), w tym kamer megapikselowych. Dla każdej z kamer indywidualnie definiujemy ilość zapisywanych informacji – w przypadku kodowania MPEG-4 przez podanie wielkości strumienia w kb/s (bit-rate), a w przypadku kodowania MJPEG przez podanie wielkości pojedynczej klatki. Podobnie jak w innych rejestratorach Dedicated Micros, w DV-IP RT użytkownik może elastycznie konfigurować parametry zapisu dzięki technologii MultiMode. Technologia ta daje możliwość ustawienia parametrów zapisu dla trybu alarmowego, trybu dzień/noc lub trybu rejestracji w dni świąteczne osobno, niezależnie dla każdej kamery. MultiMode pozwala na wybór pomiędzy rodzajem kodeka, stopniem kompresji obrazu, prędkością nagrywania lokalnego i parametrami transmisji do użytkownika zewnętrznego. W zależności od harmonogramu, trybu alarmowego lub gdy zachodzi potrzeba rejestracji obrazu ze szczególnie ważnych kamer w wysokiej jakości, urządzenie jest w stanie samo wybrać odpowiedni, wcześniej zdefiniowany, rodzaj pracy.
W przypadku pracy w trybie alarmowym definiować można również zależności między wejściami alarmowymi (lub alarmami wywołanymi na skutek wykrycia ruchu), czas prealarmu i czas zapisu alarmowego. Jeśli nastąpiło zdarzenie alarmowe, urządzenie jest w stanie uaktywnić odpowiednie wyjście, wysłać wiadomość e-mail (wraz ze zmniejszoną kopią klatki obrazu) lub przekazać informację o zdarzeniu do Punktu Dystrybucji Zdarzeń (wykorzystującego oprogramowanie EDP). Funkcja ochrony alarmów zabezpiecza przed nadpisaniem ważnego zdarzenia przez najnowszy materiał wizyjny. Przybliżony czas archiwizacji jest obliczany automatycznie dla ustawionych parametrów nagrywania. Jeśli użytkownik chciałby go skrócić, ma możliwość ręcznego wprowadzenia nowych parametrów (tak zwany okres zapisu cyklicznego).
Zapis obrazów odbywa się na montowanych fabrycznie wysokiej jakości wewnętrznych dyskach twardych o pojemności maksymalnej do 2 TB. Rejestrator DV-IP RT posiada również interfejsy eSATA, do których można podłączyć dyski lub macierze dyskowe JBOD o pojemności ponad 10 TB w celu wydłużenia okresu rejestracji. Fabrycznym wyposażeniem jest napęd DVD-R, pozwalający na archiwizację danych, wmontowany w przedni panel, oraz złącze USB, służące do podłączenia myszy, klawiatury lub pamięci flash (służącej także do archiwizacji danych). Sterowanie urządzeniem jest realizowane zdalnie, z wykorzystaniem ręcznego nadajnika zdalnego sterowania, poprzez sterownik na podczerwień, stronę WWW lub oprogramowanie systemu monitoringu NetVu Observer, natomiast dostęp do ustawień można uzyskać poprzez czytelne graficzne menu z hierarchicznie ułożonymi grupami funkcji.
Rejestrator RT posiada dwa interfejsy sieciowe o przepustowości 1 Gb i 100 Mb. Jest to szczególnie ważne przy pracy z kamerami IP, zwłaszcza megapikselowymi – dzięki temu unika się problemów z przepustowością sieci w przypadku dostępu zdalnego.
Tym, co polepsza komfort pracy operatora, jest wyposażenie rejestratora w wyjście HDMi, przydatne zwłaszcza podczas podglądu obrazów z wielu kamer na wspólnym, podzielonym ekranie – wówczas obrazy z każdej z kamer mogą być wyświetlane z pełną rozdzielczością PAL lub megapikselową. Wyjście HDMi służy do sterowania monitora głównego. Oprócz tego urządzenie jest wyposażone w standardowe gniazda BNC, realizujące funkcję wyjść na monitor główny oraz na monitor pomocniczy.
Wyjątkowo funkcjonalnym rejestratorem jest model DV-IP HD. Podobnie jak DV-IP RT, zapisuje on z pełną prędkością i w maksymalnej rozdzielczości, wykorzystuje technologię MultiMode, obsługuje kamery IP, w tym kamery megapikselowe. Występuje w wersji ośmiokanałowej. Urządzenie posiada dwa wyjścia HDMi. Jedno z nich może pracować jako wyjście główne, drugie – jako wyjście pomocnicze. W tej sytuacji wyświetlenie kilkunastu obrazów z różnych kamer w pełnej rozdzielczości na jednym monitorze nie stanowi problemu.
Dla prostszych systemów zaprojektowano rejestrator DV-IP Express. W odróżnieniu od wyżej opisanych, DV-IP Express umożliwia nagrywanie materiału z pełną prędkością 25 kl./s w rozdzielczości CIF, 12 kl./s w rozdzielczości 2CIF i 6 kl./s w rozdzielczości 4CIF. Posiada on osiem, 12 lub 16 przelotowych wejść wizyjnych.
Jak wszystkie urządzenia z serii DV-IP, wyżej opisane rejestratory cechują się dużą wydajnością i elastycznością w pracy sieciowej. W warunkach zdalnego dostępu za pośrednictwem oprogramowania zarządzającego NetVu Observer technologia TransCoding pozwala na dopasowanie jakości strumienia danych wysyłanego przez rejestrator w zależności od jakości dostępnego łącza sieciowego. Operator może zdefiniować (do podglądu na żywo lub przy zdalnym odtwarzaniu) trzy tryby jakości obrazu i liczby klatek na sekundę, jak również rodzaj kodeka użytego podczas transmisji danych (MJPEG lub MPEG-4). Dzięki temu w przypadku wystąpienia zdarzenia alarmowego do podglądu można wybrać strumień danych o lepszej jakości (np. kodowany w MJPEG). W typowych przypadkach do transmisji stosuje się kodek MPEG-4, aby nie obciążać łącza.
Oprogramowanie zarządzające NetVu Observer umożliwia dostęp do systemu rejestratorów i zarządzanie nim poprzez strukturę typu „drzewo”. Dla dowolnej kamery należącej do systemu, do której użytkownik ma przyznane odpowiednie prawa dostępu, możliwe jest uzyskanie podglądu na żywo lub odtworzenie nagranego materiału. Program pozwala wyszukać zdarzenie alarmowe lub informację systemową według daty, nazwy kamery, nazwy zdarzenia systemowego, wykrycia ruchu. Szczególnie przydatna dla systemów monitoringu jest funkcja wtórnej detekcji w już nagranym materiale. Na dowolnym rejestratorze operator może przeprowadzić powtórną detekcję ruchu, rozpoczęcia lub zakończenia aktywności, zgodnie z nowo dobranymi kryteriami detekcji.
Oprogramowanie NetVu Observer umożliwia uzyskanie obrazu z 36 kamer z różnych rejestratorów w trybie podziału ekranu. Dostępne są również mieszane tryby podziału oraz tak zwany „obraz w obrazie” (ang. Picture in Picture – PiP). Technologia DuoVu, wykorzystująca PiP, pozwala na jednoczesne odtwarzanie nagrań i podgląd obrazów na żywo. Dla ułatwienia zarządzania systemem kamer program obsługuje mapy synoptyczne (e-mapy) – wystarczy kliknąć symbol odpowiedniej kamery na obrazie przedstawiającym wnętrze budynku lub innego obiektu, aby automatycznie uzyskać podgląd z tej kamery. Wykorzystując omawiane oprogramowanie, użytkownik jest w stanie sterować kamerami obrotowymi, ustawiać je w zaprogramowanych pozycjach (presety), a także uaktywniać odpowiednie wyjścia alarmowe. Do obsługi alarmów przychodzących z większej liczby urządzeń służy Centralny Punkt Dystrybucji Zdarzeń. Wybrane fragmenty materiału można zapisać do pliku AVI lub wygenerować z nich raporty w postaci pliku PDF.
Urządzenia wykorzystują technologię NetVuConsole, dzięki której za pośrednictwem dowolnego z rejestratorów połączonych siecią TCP/IP mamy możliwość sterowania kamerami podłączonymi do innych urządzeń oraz wyświetlania obrazów generowanych przez te kamery (funkcja rozproszonej cyfrowej krosownicy wizyjnej). Dostępna w rejestratorze funkcja obsługi map synoptycznych pozwala na swobodne poruszanie się po rozległym systemie, bez konieczności instalowania oprogramowania zarządzającego na dodatkowych komputerach.
W systemach monitoringu, w których bezpieczeństwo zależy od przetwarzania i rejestracji znacznych ilości informacji, wymagana jest najwyższa jakość urządzeń i wygoda pracy operatora. Możliwość łączenia urządzeń w większe systemy, zwłaszcza w przypadku wykorzystania technologii IP, jest nieoceniona. Rejestratory serii DV-IP znajdują zastosowanie w zaawansowanych systemach CCTV, spełniając najwyższe wymagania bezpieczeństwa.
Karol Fietkiewicz
SPS Trading
Zabezpieczenia 1/2010