Rys. 1. Topologia systemu
W numerze 2/2016 Zabezpieczeń zostały poruszone zagadnienia związane z zaprojektowaniem optymalnej instalacji systemu sygnalizacji pożarowej wykorzystującej centralę POLON 6000 oraz współpracujące z nią elementy liniowe szeregu 6000. Niniejszy artykuł dotyczy możliwości sterowania za pomocą tej centrali.
Warto przypomnieć, że opisywany system sygnalizacji pożarowej został zaprojektowany dla kompleksu czterech wolnostojących budynków oraz oddalonej od nich małej portierni. Portiernia pełni zarazem funkcję centrum zarządzania z zainstalowanym węzłem głównym, który jest odpowiednio wyposażony. Pozostałe budynki są konstrukcyjnie identyczne. W każdym z nich jest siedem kondygnacji biurowych oraz poddasze i piwnica. Na poddaszu i w piwnicy znajdują się wentylatorownie. W każdym z budynków znajdują się trzy klatki schodowe, które są odpowiednio wyposażone w systemy oddymiania, a w głównej klatce schodowej znajdują się dodatkowo dwie windy. Większość pomieszczeń jest nadzorowana przez system kontroli dostępu. We wszystkich budynkach do sygnalizacji akustycznej służą sygnalizatory pętlowe oraz konwencjonalne. Pominąwszy kwestie odpowiedniego podziału na strefy dozorowe, liczby odpowiednio wyposażonych i rozmieszczonych linii dozorowych oraz doboru samych urządzeń, skoncentrujmy się na sterowaniu i na tym, jakimi urządzeniami przyjdzie nam sterować.
Z treści poprzedniego artykułu oraz informacji przytoczonych powyżej wynika, iż oprócz sterowania oddymianiem klatek schodowych czy sygnalizacją akustyczną dochodzą jeszcze kwestie sterowania pracą wind, otwieraniem odpowiednich drzwi objętych kontrolą dostępu czy sterowania wentylacją. Oczywiście nie możemy zapomnieć o tym, że w przypadku sterowań odpowiednio zaprojektowane i wykonane muszą być linie dozorowe z elementami wykonawczymi (kontrolno-sterującymi) czy sygnalizacyjne w przypadku sygnalizatorów. Do sterowania oddymianiem na każdej z klatek schodowych służą odpowiednio wyposażone uniwersalne centrale sterujące UCS 6000, które dzięki funkcji ACOM 6.0 mogą działać jako elementy adresowalne na liniach dozorowych systemu POLON 4000/POLON 6000. Centrale te będą odpowiedzialne za sterowanie klapami oddymiającymi, odcinającymi oraz świetlikami zainstalowanymi na klatkach schodowych. Funkcja ACOM 6.0 nie tylko umożliwia adresowalną pracę central, ale także sprawia, że wszystkie sygnały z nadrzędnego systemu sygnalizacji pożarowej są odbierane niezwłocznie, dzięki czemu możliwe jest natychmiastowe rozpoczęcie wykonywania zaprogramowanych sterowań. Dodatkowo każda z uniwersalnych central sterujących jest wyposażona także w ręczne przyciski oddymiania, odpowiednio rozmieszczone na co drugiej kondygnacji, oraz ręczne przyciski przewietrzania, przeznaczone na przykład do ręcznego otwierania okien służących do oddymiania lub wentylacji. Przy klatkach schodowych, w piwnicy oraz na poddaszu zaprojektowano przeprowadzenie linii sterujących pracą konwencjonalnych sygnalizatorów akustycznych. Do sygnalizacji na poszczególnych kondygnacjach biurowych służą adresowalne sygnalizatory akustyczne SAW-6006 z funkcją emitowania komunikatów głosowych, które w odpowiednio zaprogramowany sposób mogą przekazywać inne informacje dla każdej kondygnacji, w zależności od miejsca wystąpienia pożaru, a po zażegnaniu zagrożenia wyemitować komunikat o odwołaniu alarmu pożarowego. Będzie to możliwe dzięki czterem odrębnie programowanym wyjściom sygnałowym znajdującym się w każdym z wykorzystanych sygnalizatorów. Na każdej kondygnacji znajdują się pomieszczenia objęte kontrolą dostępu, które w razie wystąpienia alarmu pożarowego muszą być odpowiednio otwierane. Ich stan musi być kontrolowany. Do sterowania drzwiami i ich kontrolowania przeznaczone zostały elementy kontrolno-sterujące EKS serii 6000 wyposażone w odpowiednie do danej lokalizacji liczby wejść kontrolnych i wyjść sterujących. Te same elementy kontrolno-sterujące są odpowiedzialne również za sprowadzenie wind na parter w przypadku alarmu pożarowego oraz ich unieruchomienie. Zostaje jeszcze kwestia sterowania wentylatorami na poddaszu oraz w piwnicy. W tych miejscach, w zależności od sposobu uruchomienia poszczególnych wentylatorów, do sterowania służą zarówno uniwersalne centrale sterujące UCS 600, jak i elementy kontrolno-sterujące EKS.
Rys. 2. Architektura projektowanej instalacji
Alternatywą dla projektantów systemów sygnalizacji pożarowej mogą okazać się moduły funkcyjne, kontrolno-sterujące, które mogą być instalowane w węzłach systemu POLON 6000 umieszczonych w każdym z budynków, co może okazać się korzystniejsze ze względu na koszty prowadzenia linii dozorowej oraz długość kabli.
Nad odpowiednim sposobem realizacji poszczególnych sterowań czuwa odpowiednio zaprogramowana centrala POLON 6000, której bardzo rozbudowane funkcje umożliwiają nie tylko wykonanie sterowań wymienionych wyżej, ale również takich, które są bardziej złożone i skomplikowane.
Marcin Barnat
Polon-Alfa