W dobie kryzysu wykonanie zabezpieczeń dla klientów prowadzących działalność gospodarczą stanowi spore wyzwanie. Z jednej strony system alarmowy i system telewizji dozorowej powinny dobrze spełniać swoją funkcję, z drugiej zaś przedsiębiorcę dysponującego okrojonym budżetem musi być na nie stać.
W związku z tym powstało kilka rozwiązań, które integrują w sobie funkcje alarmowania za pomocą czujki PIR oraz funkcje nadzoru wizyjnego możliwe dzięki wbudowanej kamerze CCTV. Na rynku dostępne są czujki PIR z wbudowaną kamerą, ukryte minikamery wbudowane w czujki PIR oraz kamery z wbudowanymi czujkami PIR.
Każde z rozwiązań ma inną konstrukcję oraz przeznaczenie. W artykule omówione zostaną funkcje poszczególnych rozwiązań integrujących kamery z czujnikami PIR oraz przedstawione zostaną ich zastosowania.
Czujka PIR z wbudowaną kamerą
Nowym elementem systemu alarmowego, promowanym od kilku lat, są czujki PIR z wbudowanymi kamerami. Urządzenia te są stosowane najczęściej w bezprzewodowych systemach alarmowych. Skonstruowano je po to, by użytkownicy mogli uzyskiwać obraz obiektu, co ułatwia ustalenie przyczyny alarmu i zredukowanie fałszywych alarmów. Dziś użytkownicy mogą dodatkowo zażądać przesłania obrazu w celu sprawdzenia, co dzieje się w chronionym obiekcie.
Zaletą takiego rozwiązania jest brak kabli, ponieważ wykrywanie i sygnalizacja alarmowa, a także przekazywanie obrazu odbywa się bezprzewodowo. Dzięki temu instalowanie czujek i wkomponowywanie ich w wystrój wnętrza jest łatwiejsze. Czas montażu skraca się, ponieważ nie trzeba doprowadzać kabli zasilających ani łączyć czujek z centralą alarmową.
Kolejną zaletą jest niski koszt takiego systemu w stosunku do zabezpieczeń wykorzystujących dwa systemy oddzielne, czyli system sygnalizacji alarmu i system telewizji dozorowej. W tym przypadku kamera stanowi integralną część systemu alarmowego, a obraz jest wyświetlany na ekranie smartfonu (dzięki specjalnej aplikacji) oraz w centrum monitorowania alarmów.
Przekaz radiowy ma również wady. Powoduje większy pobór prądu, co skutkuje ograniczeniem liczby transmisji tak, aby wbudowane baterie wystarczyły przynajmniej na rok eksploatacji urządzeń. Dlatego transmisje wizyjne są przekazywane tylko po wywołaniu alarmu i ograniczone do 10–15 sekund. Centrala alarmowa przekazuje zdarzenia za pomocą linii telefonicznej, nadajnika GSM lub karty IP. Czas transmisji zajmuje od jednej do dwóch minut.
W celu ograniczenia czasu transmisji obrazu do telefonu klienta lub do centrum monitorowania alarmów stosuje się systemy, które zamiast obrazu ruchomego przesyłają od jednego do ośmiu zdjęć. W tym przypadku pierwsze zdjęcie jest dostępne po ok. 20 sekundach, co pozwala szybciej podjąć decyzję o sposobie reakcji na zdarzenie. W większości przypadków dwa czy trzy zdjęcia wystarczają do poprawnej oceny sytuacji w chronionym obiekcie.
Zastosowania czujek PIR z wbudowaną kamerą
Z założenia głównym celem stosowania czujek PIR z wbudowaną kamerą jest weryfikacja alarmów za pomocą obrazu. Na jej podstawie zarówno stacja monitorowania, jak i klient mogą ustalić, czy alarm jest prawdziwy czy fałszywy.
Na szczęście dzięki temu, że system jest mało kosztowny i w razie potrzeby klient może zdalnie sprawdzić, czy w chronionym obiekcie wszystko jest w porządku, czujki PIR z wbudowanymi kamerami mają dodatkowe zastosowania. Można na przykład:
- zweryfikować, kto i o której godzinie otworzył obiekt (czujka z kamerą zainstalowana przy wejściu),
- sprawdzić, ilu jest w danej chwili klientów w sklepie,
- sprawdzić, kto wchodzi po godzinach pracy do magazynu,
- sprawdzić, czy auto stoi w garażu,
- użyć tych czujek wszędzie tam, gdzie nie jest wymagany stały nadzór wizyjny i wystarczy możliwość otrzymania zdjęć w razie alarmu lub po wysłaniu prośby o przesłanie obrazu na żądanie.
Ukryta kamera wbudowana w czujkę PIR
Kamery mogą być ukryte w czujkach dymu, zegarach naściennych, ramkach na zdjęcia, oprawkach żarówek, wizjerach w drzwiach i w wielu innych miejscach. Dostępne są również kamery ukryte w czujkach PIR – we wspólnej obudowie znajduje się czujka PIR, przyłączona przewodowo do centrali systemu alarmowego, i minikamera, przyłączona przewodowo do rejestratora systemu telewizji dozorowej.
W systemach wykorzystujących czujki PIR obraz może być nagrywany tylko w razie wykrycia ruchu, przy czym specjalistyczna czujka PIR jest znacznie skuteczniejsza niż algorytm detekcji ruchu kamery. Umożliwia to zmniejszenie wielkości pliku archiwum obrazu (nagrania zawierają tylko te klatki, na których widoczne są postacie), co znacznie upraszcza jego przeszukiwanie. Oczywiście takie rozwiązanie nie wyklucza możliwości nagrywania ciągłego.
Zaletą zastosowania czujek z wbudowanymi kamerami jest także mniejsza liczba nawierceń związanych z montażem czujki i kamery, a także możliwość ukrycia obiektywu przed postronnymi osobami. Trzeba zaznaczyć, że maskowanie kamer i nieinformowanie odwiedzających o nagrywaniu ich wizyt może narazić na kontakt z wymiarem sprawiedliwości i jest moralnie problematyczne.
Utrudnieniem jest duża liczba przewodów (przewody sygnałowe i zasilania do kamery oraz sygnalizacja i zasilanie czujki). Wprawdzie kamery ukrywane w czujkach PIR mają mniejszą czułość i rozdzielczość w stosunku do standardowych kamer stosowanych w zabezpieczeniach, ale jeśli uwzględnimy fakt, że są montowane w pomieszczeniach ze stałym oświetleniem, jakość obrazu uzyskiwanego dzięki nim jest zadowalająca.
Zastosowania ukrytych kamer wbudowanych w czujkę PIR
Ukryte kamery służą głównie do zastawiania pułapek na nieuczciwych pracowników oraz klientów. Prowokacje organizuje się za zgodą policji, a materiał wizyjny udostępniany jest tylko kierownictwu firmy oraz policji.
Najczęściej ukryte kamery stosuje się po to, by sprawdzić, który z pracowników jest nieuczciwy, jeżeli nikt postronny nie miał dostępu do mienia firmy, a tymczasem zginęły produkty z magazynu, pieniądze z kasy lub dokumenty z archiwum.
Czasami ukryte kamery stosuje się również do wykrywania kradzieży dokonywanych przez klientów w sklepach, ale w tym przypadku zawsze towarzyszą im kamery zainstalowane w widocznych miejscach. Ukryte kamery mają przeciwdziałać sytuacjom, w których potencjalni złodzieje robią sztuczny tłok, aby zasłonić sobą produkty, którymi się interesują. Z tego względu ukryte kamery stosuje się na przykład wewnątrz stoisk z żywnością (np. z mięsem), aby upewnić się, że produkty nie zostały zabrudzone lub skażone, przy stoiskach z perfumami i kosmetykami, aby chronić drogie produkty przed podmianą lub kradzieżą, a także w innych miejscach, które ze względu na charakter chronionego mienia oraz przeszkody architektoniczne utrudniają stosowanie standardowych kamer.
Ukrytych kamer nie można stosować w miejscach, w których ich wykorzystanie może stanowić naruszenie prawa do prywatności, np. w salach konferencyjnych celem nagrywania spotkań, w szatniach lub przebieralniach, a także w innych miejscach, w których stosowanie kamer jest nieetyczne.
Zastosowania te są wymienione tylko po to, aby uświadomić czytelnikom, że takie rozwiązania istnieją i mogą być stosowane np. przez nieuczciwych konkurentów.
Kamera z wbudowanym detektorem PIR
Na rynku dostępne są kamery, które mogą być substytutem linii dozorowej systemu alarmowego. Kamery te posiadają wbudowane wejścia alarmowe, wyjścia do sterowania innym urządzeniami, a nawet czujki PIR. Mogą być obsługiwane za pośrednictwem strony internetowej lub za pomocą smartfonu z odpowiednią aplikacją. W razie wystąpienia alarmu użytkownicy otrzymują stosowną wiadomość e-mail lub PUSH, a archiwizacja może odbywać się w chmurze. Takie rozwiązania są opłacalne, gdyż umożliwiają uzyskanie funkcji systemu alarmowego przez prosty system telewizji dozorowej.
Wbudowany w kamerę detektor PIR pozwala ograniczyć detekcję ruchu w stosunku do systemu analizy ruchu stosowanego w kamerach. Jest to szczególnie ważne w systemach, które korzystają z usługi zdalnego monitoringu wizyjnego, ponieważ każdy alarm inicjuje transmisję obrazu do centrum monitorowania alarmów. Duża liczba zdarzeń powoduje obciążenie łącza internetowego oraz szybkie zużywanie wykupionych pakietów danych. Zastosowanie czujki PIR znacznie ogranicza liczbę transmisji.
Trzeba zaznaczyć, że czujki PIR działają zarówno w dzień i w nocy, co w przypadku kamer umożliwia oświetlenie sceny dopiero w momencie wykrycia ruchu. Taka właściwość znacznie obniża zapotrzebowanie na prąd. Jest to szczególnie istotne w przypadku zastosowania prostych kamer IP, które mają niższą czułość od standardowych kamer.
Zastosowania kamer z wbudowanym detektorem PIR
Kamery z wbudowanym detektorem PIR rozszerzają zakres zastosowań systemów telewizji dozorowej, wzbogacając je w funkcje systemów alarmowych. Są przeznaczone dla systemów, które wymagają stałego nadzoru w razie wykrycia ruchu przez czujkę PIR.
Z tego względu kamery IP z wbudowanym detektorem PIR można spotkać w systemach pracujących w chmurze służących do samodzielnego monitorowania chronionych obiektów.
Znajdą one zastosowanie w:
- punktach usługowych (sprawdzanie liczby klientów),
- kontroli punktualności otwarć i zamknięć obiektów handlowych,
- nadzorowaniu dostępu do kasy w punktach gastronomicznych,
- weryfikacji pracy służb technicznych dokonujących serwisów i napraw,
- w wielu innych przypadkach, w których nie jest potrzebny system telewizji dozorowej i wystarczy kamera IP pracująca w tzw. chmurze.
Kamery z wbudowaną czujką PIR można zastosować również w standardowych systemach obserwacyjnych i w systemach zdalnego monitoringu wizyjnego z głośnikami. Taki system można wykorzystać do komunikacji głosowej oraz nadzoru wizyjnego dostawców, którzy przywieźli towar po godzinach pracy, do nadzoru wizyjnego ogrodzenia parkingu i wydawania intruzom polecenia opuszczenia chronionego terenu, do zdalnych interwencji głosowych w przypadku zaparkowania pojazdu w strefie niedozwolonej (np. zablokowania dojazdu do śmietnika) i w innych sytuacjach, w których niezbędna jest natychmiastowa interwencja.
Podsumowanie
Granica między systemami alarmowymi oraz systemami telewizji dozorowej zaciera się. Systemy alarmowe są wyposażane w kamery wbudowane w czujki, a kamery systemów telewizji dozorowej coraz częściej wykorzystują wbudowane czujki PIR do detekcji ruchu. Ponadto istnieją specjalne aplikacje umożliwiające zdalne sterowanie wymienionymi systemami. W przyszłości obie grupy produktów będą miały podstawowe funkcje kontroli dostępu, np. dzięki zainstalowanej w telefonie funkcji NFC umożliwiającej sterowanie elektrozamkami w firmie.
Można zauważyć, że łączenie czujek PIR i kamer to już nie moda – to część zmian we współczesnym świecie wymuszonych koniecznością oszczędności oraz wykorzystywania systemów zabezpieczeń nie tylko do ochrony, ale również do wspierania biznesu dzięki kontroli pracowników, weryfikacji liczby klientów, nadzorowi dostaw i wielu innym zastosowaniom.
Daniel Kamiński
Ochrona Juwentus
Zabezpieczenia 6/2013