Nowa seria czujek OPTiMAL

Spośród nowości produktowych zaprezentowanych na targach IFSEC 2008 wyróżniła się oferta firmy Optex. Jak przystało na wiodącą firmę produ­kującą urządzenia do wykrywania obecności intruza, Optex zaprezentował nowe produkty w szerokim spektrum zastosowań – dwie linie czujek zewnętrznych oraz linię czujek wewnętrznych OPTiMAL.

Czujki OPTiMAL to urządzenia adresowane do klientów o wysokich wymaganiach estetycznych. Wszystkie czujki serii, pomimo różnic funkcjonalnych, wyglądają jednakowo. Taka unifikacja jest niezwykle istotna dla wyglądu wnętrz, niezależ­nie bowiem od wymaganej funkcjonalności czujek, wynikającej np. ze stopnia ochrony instalacji alarmowej, zastosowane czujki będą wyglądały jednakowo. Jednocześnie, projektowane zgod­nie z wymaganiami normy EN50131, spełniają wysokie stan­dardy ochrony na poziomie klas 2 i 3 (odpowiedniki polskich klas C i S).

Seria czujek ruchu składa się z następujących produktów:

• OML-ST – pasywna czujka podczerwieni (PCP) klasy C (EN: klasa 2)
• OML-AM – PCP klasy S z funkcją antymaskingu (EN: klasa 3)
• OML-DT – PCP i czujka mikrofalowa klasy C (EN: klasa 2)
• OML-DAM – PCP i czujka mikrofalowa klasy S z funkcją an­tymaskingu (EN: klasa 3)

Seria czujek OPTiMAL bazuje na wieloletnim doświad­czeniu rynkowym związanym z produktami serii CX i DX. Światowy sukces tych urządzeń został potwierdzony sprzeda­żą tysięcy sztuk oraz faktem uznania tych produktów za stan­dard zabezpieczeń przez organizacje finansowe o światowym zasięgu. Siłą rzeczy nowe urządzenia posiadają wiele cech charakterystycznych dla swoich poprzedników, w tym spraw­dzone technologie poprawiające skuteczność detekcji i za­pobiegające powstawaniu fałszywych alarmów. Uzupełnione o zdobycze nowych rozwiązań, czujki OPTiMAL oferują wy­soki standard detekcji w najtrudniejszych nawet warunkach pracy. Poza tym nowe czujki zaprojektowane zostały zgod­nie z wymaganiami norm europejskich, które znajdują coraz szersze rzesze zwolenników w wielu krajach Europy, w tym w Polsce. Rozszerzeniem gamy urządzeń firmy Optex prze­znaczonym do instalacji o wysokich wymaganiach ochronno­ści jest czujka dualna (PCP zintegrowana z czujką mikrofa­lową) z funkcją antymaskingu. Wypełnia ona swego rodzaju lukę w dotychczasowej ofercie firmy dla instalacji wysokiego ryzyka. Dotychczasowa oferta firmy Optex nie zawierała czu­jek dualnych PCP i mikrofalowych, które byłyby wyposażone w funkcję antymaskingu realizowaną przy użyciu technologii podczerwieni. Dotychczas w ofercie Optex w tym segmencie występowały wyłącznie czujki dualne PCP i mikrofalowe, realizujące funkcję ochrony przed sabotażem z wykorzysta­niem technologii mikrofalowych (seria urządzeń DX).

Zastosowane technologie

Jak wszystkie czujki wewnętrzne firmy Optex, urządzenia serii OML są wyposażone w podwójne pyroelementy oraz posiadają wysokiej jakości wzmacniacze analogowe. W za­kresie detekcji PCP są wzorowane na najlepszych rozwiąza­niach, znanych z czujek serii CX. Tor optyczny został wypo­sażony w filtry światła białego (Double Conductive Shielding). Filtry wykonane w tej technologii skutecznie oddzielają pro­mieniowanie podczerwone od innych źródeł promieniowa­nia oraz pełnią rolę ekranu chroniącego przed zakłóceniami elektromagnetycznymi. Najważniejszym elementem toru optycznego jest soczewka. Precyzja wykonania, powtarzal­ność parametrów oraz dokładność pozycjonowania wzglę­dem pyroelementu w gotowej czujce to kluczowe czynniki decydujące o jakości PCP. Detektory OML nie są wyjątkiem od reguły, według której czujki Optex to przykład pedan­tycznej wręcz dbałości o najdrobniejsze szczegóły układów optycznych. Soczewka zastosowana w czujkach OML to rozwiązanie znane z czujek serii CX-502, łączące w sobie zalety soczewki sferycznej (będąc wycinkiem kuli, zapewnia optymalny kąt przejścia promieniowania podczerwonego) i płaskiej (niewielkie rozmiary czujek). Projekt każdego elementu soczewki jako osobnego wycinka i złożenie zapro­jektowanych w ten sposób wycinków w jednolitą wypukłą powierzchnię (Offset Spherical Lens) powoduje, że uzyskana w ten sposób spłaszczona soczewka umożliwia konstrukcję czujek o niewielkich rozmiarach.

Zastosowanie technologii segmentacji pola widzenia czujki (Quad Zone Logic) pozwala wykorzystać efekt zwielokrotnie­nia sygnału docierającego do pyroelementu. Dzięki tej techno­logii obiekty duże (wielkości człowieka) generują kilkukrotnie większy sygnał użyteczny niż obiekty małe (zwierzęta domowe). Niezwykle istotne jest to, że zwielokrotnienie sygnału realizo­wane jest w torze optycznym, więc nie ma wpływu na poziom szumów pochodzących ze wzmacniaczy. Rozwiązania znane ze swojej skuteczności w poprzednich modelach uzupełnione zo­stały o nowe rozwiązania, zwiększające szansę wykrycia intruza. Należy do nich strefa czułości chroniąca przestrzeń tuż pod czuj­ką (Look Down Zone), stanowiąca dopełnienie ochrony przed przeczołganiem i funkcji antymaskingu w systemie detekcji in­truza w przypadku czujek o wysokim poziomie ochrony.

Tor mikrofalowy czujek OML wzorowany jest na rozwią­zaniach czujek serii DX. Te mało znane na polskim rynku czujki są elitą rozwiązań w tym segmencie urządzeń alar­mowych. Ze względu na istotną różnicę pomiędzy falami nanometrowymi a mikrometrowymi wykorzystanie ich w jednym urządzeniu nie jest zagadnieniem trywialnym. Promieniowanie podczerwone blokowane jest przez każdą napotkaną przeszkodę, natomiast mikrofalowe przechodzi przez niemal wszystkie materiały o niskiej gęstości. W typo­wym otoczeniu biurowym mamy więc często do czynienia z wykrywaniem ruchu obiektów lub materii poza chronio­nym pomieszczeniem, co może skutkować niestabilną pracą czujek, a więc fałszywymi alarmami. Zbytnie ograniczenie czułości toru mikrofalowego prowadzi do sytuacji, w któ­rej intruz nie zostanie wykryty ze względu na nadmierne ograniczenie pola działania mikrofal. Dlatego niezwykle istotna z punktu widzenia instalatora i użytkownika końco­wego jest możliwość precyzyjnego dostrojenia pola detekcji czujki dualnej tak, aby pola detekcji obu torów pokrywały się. Czujki OML wyposażono w znaną z czujek DX tech­nologię, pozwalającą na niezwykle precyzyjne dostrojenie czułości toru mikrofalowego (Microwave Area Shaping Technology). Trzy poziomy czułości zostały uzupełnione o możliwość płynnego dostrajania czułości urządzenia, tak aby nawet najbardziej skomplikowany wariant regulacji mógł zostać zrealizowany.

Z uwagi na fakt, że fale mikrofalowe nie są obojętne dla zdrowia, uzupełniono funkcjonalność czujek OML o możli­wość wyłączania toru mikrofalowego na czas rozbrojenia sys­temu (Microwave Control Switch). Czujnik został wyposażony w odpowiednie wejście informacyjne, sterujące działaniem toru mikrofalowego. Po aktywacji funkcji odpowiednim prze­łącznikiem czujka wyłącza tor mikrofalowy i działa wykorzy­stując wyłącznie tor PCP. Nie ma więc ryzyka zupełnego wyłą­czenia czujki przez nieodpowiednie wysterowanie tej funkcji.

Czujki klasy S (EN: klasa 3) to przede wszystkim zdol­ność detektora do wykrycia próby wyłączenia lub ogra­niczenia zdolności detekcji intruza. W tym zakresie naj­ważniejsze znaczenie ma funkcja antymaskingu, która ma umożliwić sygnalizację przypadkowego zasłonięcia czujki, np. w wyniku zmian konfiguracji umeblowania pomieszczenia, lub – co bardziej istotne – sygnalizować próbę celowego jej zasłonięcia (np. zaklejenia lub zama­lowania soczewki). Realizacja tej funkcji w czujnikach OML jest wzorowana na rozwiązaniach znanych z czujki CX-502AMplus, w której funkcja antymaskingu realizo­wana jest przez wykorzystanie promieniowania podczer­wonego. Unikatowy układ antymaskingu (Spherical Lens Protection) składa się z elementu emitującego promienie podczerwone oraz z elementu światłoczułego (obydwa elementy umieszczone są za soczewką). Funkcjonowa­nie tego układu bazuje na odbiciu promieniowania pod­czerwonego od ewentualnych przeszkód znajdujących się przed czujką. Osiągnięcie pewnego poziomu promienio­wania na elemencie światłoczułym powoduje aktywację wyjścia T.O. (wyjście usterki – Trouble Output). Dzięki odpowiedniemu skalibrowaniu układu jest on w stanie wykrywać wszelkie próby maskowania, łącznie z przezro­czystymi substancjami nanoszonymi na powierzchnię so­czewki w formie sprayu, a także czarną zasłoną z papieru, umieszczoną w pewnej odległości od czujki. Zastosowanie najnowszych zdobyczy w dziedzinie algorytmów samona­strajalnych (Digital Anti-Masking Technology) umożliwiło adaptowanie się funkcji antymaskingu do zmiennych wa­runków otoczenia – poziomu promieniowania tła, zakresu temperatur pomieszczenia itd.

Jak przystało na serię czujek wysokiej klasy, zostały one wyposażone w rozwiązania wykluczające sabotaż styków wy­nikający z działania zewnętrznych pól magnetycznych (tzw. Silent Relay). Zastosowanie technologii optoelektronicznych i unipolarnych pozwoliło na uzyskanie izolacji elektromagne­tycznej układów elektronicznych czujki od obwodów systemu alarmowego. Również obwody zasilania wyposażono w odpo­wiednie filtry i środki ochrony przeciwprzepięciowej. To nie wszystko. Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu instala­torów pracujących z różnymi centralami alarmowymi, czujki OML zaopatrzono w zestaw rezystorów parametryzujących. Wielkości rezystancji włączanych w obwód alarmowy, sabotażowy i wyjścia antyma­skingu zostały dobrane na podstawie wartości cha­rakterystycznych dla naj­popularniejszych central alarmowych i zapewniają współpracę z każdym ty­pem centrali dostępnej na rynku w niemal każdej znanej konfiguracji. To znaczne ułatwienie pracy instalatora, który niejed­nokrotnie musiał dokony­wać cudów zręczności, łą­cząc obwody w czujkach. W ramach uzupełnienia należy dodać, iż konstruk­cja czujki umożliwia łatwe odłączenie bloku detek­tora wraz z zaciskami od obudowy, która stanowi jednocześnie podsta­wę montażową czujki. W ściance tylnej obudowy zintegrowano styk anty­sabotażowy, który akty­wowany jest przy próbie oderwania czujki od pod­łoża. Nie bez znaczenia jest fakt, iż wszystkie czuj­ki serii OML wyglądają jednakowo. Jest to nie tylko odpowiedź na rosnące wymagania estetyczne klientów, ale również na zagadnienie identyfikacji czujek alarmowych i oferowanych przez nie funkcji. Stosując czujki OML sprawi­my, że potencjalny intruz nie będzie w stanie określić, z jakimi urządzeniami ma do czynienia: czy z czujkami PCP klasy C, czy z czujkami dualnymi z funkcją antymaskingu klasy S.

Podsumowanie

Kolejny raz firma Optex udowadnia, że jej pozycja lide­ra technologii detekcji intruza nie jest przypadkowa. Czujki OPTiMAL to optymalne rozwiązanie dla profesjonalnych instalacji w szerokim zakresie zastosowań. To również mate­rialny dowód na ciągłe ulepszanie technologii detekcji oraz na szczególną uwagę projektantów firmy, jaką poświęcają oni walorom użytkowym i estetycznym swoich produktów. Komfort pracy instalatora oraz gusta estetyczne klienta koń­cowego będą miały w przyszłości rosnące znaczenie przy wy­borze urządzeń alarmowych. Projektanci firmy Optex biorą to pod uwagę już dziś. Najpierw jednak oferowane rozwiąza­nia detekcji intruza muszą osiągnąć właściwy poziom perfek­cji. Firma Optex serią produktów OPTiMAL określa bardzo wysokie standardy w tym zakresie. To tylko jedna z nowości zaprezentowanych na targach IFSEC 2008. W następnym numerze ciąg dalszy.

Jarosław Gibas
Optex Security