Systemy alarmowe sygnalizują niepożądane zdarzenia lub zagrożenia, ale bez możliwości skutecznego powiadomienia właściwych osób lub instytucji są tylko mniej lub bardziej kosztownymi gadżetami. Skuteczne powiadamianie zapewniają tylko profesjonalnie zorganizowane alarmowe centra odbiorcze wyposażone w aparaturę umożliwiającą odbiór sygnałów z central alarmowych, ich prawidłową interpretację i przekazanie danych odpowiednim odbiorcom celem likwidacji zagrożeń lub skutków niepożądanych zdarzeń.
Rys. 1. System transmisji danych
Tab. 1. Oznaczenia rysunku nr 1
Chronione obiekty mają różne wielkości i są podatne na różne zagrożenia. Sygnały wysyłane do centrów odbiorczych mają różne formaty. Stosuje się różne protokoły komunikacyjne i wykorzystuje różne kanały łączności. Różne mogą być także urządzenia odbierające sygnały alarmowe. Jednym z nich jest odbiornik OSM.Server.
Fot. 1. Serwer OSM w wersji sprzętowej („black box”)
OSM.Server
OSM.Server jest urządzeniem przeznaczonym do odbioru sygnałów alarmowych wysyłanych przez wszystkie wyprodukowane przez EBS urządzenia, w tym centrale systemów alarmowych zainstalowane w obiektach. Odbiera sygnały docierające różnymi kanałami transmisji (GSM-GPRS, GSM-SMS, Ethernet), przekazując je po przeprowadzeniu niezbędnej identyfikacji i selekcji do odrębnych systemów komputerowych pracujących pod kontrolą specjalistycznych pakietów programowych służących do zarządzania monitorowaniem.
Przekazywanie informacji pomiędzy OSM.Server i analizatorem odbywa się przez port szeregowy RS232 lub sieć IP. Stosowane formaty to XML (podstawowy format transmisji) i MLR-2 (transmisja danych wg protokołów Contact ID lub SIA).
Fot. 2. Konsola OSM: Wygląd kreatora ręcznego dodawania urządzenia do listy urządzeń uprawnionych
OSM występuje w dwóch postaciach:
- jako specjalizowane oprogramowanie profesjonalne do zainstalowania na serwerze w systemie Windows (od wersji XP do Windows 10), także w środowisku wirtualnym,
- jako komputer „black box” (bez ekranu, klawiatury, myszki itp.), z oprogramowaniem pracującym pod kontrolą systemu LINUX, zbudowany w formie modułu o wysokości 2U przygotowanego do zainstalowania w szafie 19". W tej wersji jest wyposażony w jedno złącze PCI, dwa złącza LAN (RTL8111C Gigabit Ethernet), cztery złącza szeregowe RS232 oraz sześć portów USB. W OSM.Server zainstalowano modem GSM oraz pamięć zdarzeń typu flash mogącą pomieścić milion zdarzeń.
Aby odbiornik OSM.Server działał prawidłowo, należy upewnić się, że dysponujemy przyłączem do Internetu ze stałym, publicznym adresem IP (lub adresem domenowym) oraz otwartym portem zapory sieciowej lub przyłączem do sieci lokalnej z otwartym portem. Podczas konfigurowania wybieramy sposób wykorzystania portów. Konfiguracja pozwala także na zdefiniowanie portu komend, który umożliwia wydawanie poleceń urządzeniom i odbiornikowi OSM.Server przez oprogramowanie zewnętrzne. Oczywiście takie połączenie może być zabezpieczone hasłem.
Fot. 3. Obraz stanu każdego z wejść udostępniany przez konsolę OSM na żywo
W celu uruchomienia OSM.Server użytkownik musi tylko przyłączyć urządzenie do źródła zasilania, do Internetu, przyłączyć kable do portów RS232 i pozostałych. Przed przyłączeniem OSM.Server do źródła zasilania należy:
- sprawdzić poprawność wszystkich połączeń, w szczególności połączenie komputera z siecią LAN oraz przyłączenie anten modemów GSM,
- włożyć karty SIM do modemów GSM (PIN karty powinien być ustawiony na „1111” lub powinna to być karta bezpinowa).
Przy pierwszym uruchomieniu należy wprowadzić poprawną datę, czas i strefę czasową, a także ustalić parametry sieciowe urządzenia. Domyślnie data i czas są ustawiane zgodnie z czasem obowiązującym w Polsce. Zmiana tych danych może nastąpić po zalogowaniu się na koncie „manager”.
Do sterowania i konfiguracji służy konsola, która jest instalowana lokalnie lub na wydzielonym komputerze PC pracującym pod kontrolą systemu operacyjnego Windows lub Linux. Jedna konsola może obsługiwać wiele serwerów OSM.Server, w tym te znajdujące się w kontrolowanej sieci WAN lub poza nią.
Odbiornik OSM.Server ma następujące funkcje:
- funkcje wejściowe:
- kontroluje stan połączeń z urządzeniami nadawczymi,
- odbiera sygnały z urządzeń poprzez łącze internetowe (z sieci GPRS) lub SMS (modem GSM),
- obsługuje wiele modemów GSM oraz wiele portów
- TCP/IP lub UDP,
- obsługuje łącze SMS-C;
- funkcje wyjściowe:
- wysyła polecenia do urządzeń nadawczych poprzez łącze internetowe (do sieci GPRS) lub SMS (modem GSM, SMS-C),
- przesyła dane do innych systemów (np. analizatorów) poprzez porty RS232 (trzy porty do wyboru), konwertery USB-RS232 (trzy porty), sieć LAN z wykorzystaniem protokołu MLR-2 (format SIA, Contact ID) lub XML;
- funkcje związane z przetwarzaniem danych:
- segreguje sygnały według numeru seryjnego (adresu) albo rodzaju sygnału,
- filtruje, czyli pozwala wybrać, jakiego typu sygnałami jesteśmy zainteresowani,
- jeśli potrzeba, przekazuje dane o sygnałach bezpośrednio do bazy danych PostgresSQL,
- określa okres retransmisji danych w przypadku braku potwierdzenia,
- definiuje pojemność bufora zdarzeń,
- dostarcza statystyki obciążenia oraz informacje o konfiguracji sieciowej odbiornika przez stronę WWW;
- inne funkcje:
- informuje o zaniku łączności (brak sygnału testowego w zadanym czasie, zerwane połączenie z urządzeniem) oraz, osobno, o braku łączności po próbie ponownego jej nawiązania (brak sygnału w zadanym czasie),
- umożliwia określenie limitu przesyłanych danych i wygenerowanie alarmów w przypadku przekroczenia ich ilości lub liczby nawiązanych połączeń w danej jednostce czasu,
- cyklicznie generuje i wysyła sygnał o stanie połączenia z każdym urządzeniem,
- sygnalizuje stan modułów wejściowych,
- uwierzytelnia przyłączające się analizatory przy użyciu haseł,
- automatycznie synchronizuje zegary w urządzeniach (określa maksymalną różnicę czasu dla zegarów odbiornika i urządzenia, określa strefę czasową, w której pracuje urządzenie, zmienia czas z zimowego na letni i odwrotnie),
- automatycznie tworzy kopię bezpieczeństwa całej konfiguracji odbiornika (sieć, lista urządzeń itp.);
- dodatkowe funkcje:
- zapora sieciowa (listy dostępu IP, limit liczby połączeń itp.), zarządzanie przez sieć przez protokół SNMP, zdalny dostęp do logu online z wykorzystaniem SSH,
- synchronizacja czasu odbiornika z serwerami czasu NTP,
- możliwość przekierowania sygnałów do dwóch lub więcej analizatorów,
- sprzętowy watchdog.
Odbiornik OSM.Server nie obsługuje bezpośrednio sygnałów odebranych z urządzeń zewnętrznych; po odpowiedniej selekcji są one przekazywane do specjalistycznych pakietów programowych służących do zarządzania monitorowaniem, zwanych w dokumentacji analizatorami.
W odróżnieniu od innych typów urządzeń odbierających sygnały z systemów alarmowych OSM.Server umożliwia także kontakt z urządzeniami nadającymi, w tym odpytanie samego urządzenia na żądanie, zdalną aktualizację oprogramowania firmowego, ściąganie konfiguracji i historii urządzenia bez żadnych dodatkowych urządzeń – wszystko z konsoli OSM.Server. Konsola OSM.Server umożliwia również pośredniczenie (i potwierdzanie tożsamości) w zdalnych połączeniach z urządzeniami, wykonywanych przez instalatorów posługujących się pakietem Konfigurator. Jedna konsola OSM.Server potrafi obsłużyć wiele serwerów OSM.Server, co umożliwia zarządzanie wieloma odległymi instalacjami.
Fot. 4. Obraz sposobu modyfikowania schematu translacji urządzenia tak, aby dane były wysyłane równolegle do dwóch systemów wykorzystujących różne rodzaje oprogramowania
Odbiornik OSM.Server porozumiewa się z tzw. analizatorami (bądź oprogramowaniem stacji monitorowania) w języku XML albo powszechnie stosowanych w stacjach monitorowania alarmów protokołach ContactID lub SIA. Oba protokoły zostały opracowane i przyjęte, zanim zdefiniowano, czym jest GPS. W związku z tym system nie może przyjąć danych z urządzeń ustalających pozycję w GPS, ale dzięki uniwersalnym protokołom komunikacji może odbierać informacje z praktycznie każdej centrali i łączyć się praktycznie z każdym znanym oprogramowaniem stacji monitorowania.
Możliwość komunikacji zwrotnej i zdalnego zarządzania centralami za pośrednictwem nadajników LX, EX i EPX ułatwia również zdalne przeglądy i diagnostykę systemów oraz usuwanie błędów konfiguracyjnych, dzięki czemu kosztowne wyjazdy techników serwisu można ograniczyć do naprawdę niezbędnych. Dzięki temu można obniżyć koszty utrzymania obiektu, a także świadczyć konkurencyjną cenowo usługę konserwacji systemu alarmowego.
Fot. 5. Kreator dodawania nowego schematu działania dla urządzeń z rodziny CPX. Jak widać, w ramach schematu powstaje słownik opisów zdarzeń, które to opisy są wysyłane do oprogramowania końcowego w postaci opisanej w słowniku
Przedsiębiorstwa zajmujące się szeroko pojętą obsługą techniczną budynków, w tym te, które dbają o kontrolę bezpieczeństwa pożarowego, doceniają również możliwość kontroli obecności pracowników w miejscach, w których taka cykliczna wizyta jest konieczna. Dotyczy to zarówno pracowników obsługi technicznej (zajmujących się nadzorem lub serwisem), jak i personelu sprzątającego. Taką funkcję spełniają trzy rodzaje urządzeń, które obsługuje OSM.Server.
Elastyczność odbiornika, który umożliwia także komunikację z samymi urządzeniami i zarządzanie nimi, zdalna konfiguracja czy aktualizacja funkcji wprowadzanych w kolejnych wydawanych wersjach oprogramowania firmowego sprawiają, że rozwiązanie to umożliwia budowę nowoczesnych, a co najważniejsze stabilnych systemów.
Więcej szczegółów udostępnia producent OSM.Server – firma EBS.
EBS