Dynamiczny rozwój w sektorze budownictwa stawia coraz większe wyzwania w dziedzinie skutecznej ochrony przeciwpożarowej. Licznie powstające budynki wysokościowe, centra logistyczne, a także nowo budowane i modernizowane obiekty przemysłowe wymagają kompleksowych rozwiązań w zakresie zabezpieczenia przed pożarem oraz jego skutecznego zwalczania. Aby spełnić te oczekiwania, firma Viking, czołowy producent urządzeń do instalacji przeciwpożarowych, wprowadza na rynek kolejne rozwiązania, które umożliwiają zapewnienie ochrony przeciwpożarowej na najwyższym poziomie.
Na szczególną uwagę zasługują urządzenia stosowane w pianowych instalacjach gaśniczych. Systemy tego typu bardzo często znajdują zastosowanie w obszarach wysoko uprzemysłowionych, takich jak rafinerie, bazy paliw płynnych, elektrownie, spalarnie odpadów, a także w obiektach logistycznych i hangarach lotniczych. W obiektach tego typu bardzo duże znaczenie ma zapewnienie ciągłości pracy oraz ochrona urządzeń i surowców o dużej wartości. System ochrony przeciwpożarowej zastosowany w takim miejscu musi spełniać najbardziej rygorystyczne wymagania i charakteryzować się niezawodnością w trudnych warunkach pracy.
Fot. 1. Elektryczne działko wodno-pianowe typu Viking EKM
Wszędzie tam, gdzie ryzyko powstania pożaru ma związek z występowaniem cieczy palnych, najwyższy poziom zabezpieczenia przeciwpożarowego można uzyskać, stosując stałe urządzenia gaśnicze pianowe. Umożliwiają one nie tylko skuteczne gaszenie pożarów klasy B, czyli pożarów cieczy palnych, ale także dzięki tworzeniu „koca” pianowego zapobiegają nawrotowi palenia. W zależności od typu chronionego obiektu oraz zagrożenia, które w nim występuje, projektanci mogą korzystać z wielu różnych urządzeń oferowanych przez firmę Viking. Najwyższą jakość oferowanych rozwiązań potwierdzają liczne aprobaty i certyfikaty organizacji takich jak FM Approvals, UL, CNPP czy CNBOP.
Fot. 2. Generator piany lekkiej typu Viking GAE400
Dobrym przykładem innowacyjnego rozwiązania w instalacjach pianowych jest zastosowanie zdalnie sterowanych wodno-pianowych działek elektrycznych. Tego typu instalacje stosowane są na przykład w spalarniach odpadów, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach. W 2015 roku za pomocą sterowanych elektrycznie działek typu Viking EKM zabezpieczono wyznaczone obszary w spalarni odpadów w Poznaniu i Koninie. Ciekawym rozwiązaniem jest współpraca działek wodno-pianowych EKM z systemem kamer termowizyjnych. Dzięki temu nowatorskiemu rozwiązaniu możliwe jest automatyczne i precyzyjne podawanie piany w miejsce powstania zarzewia pożaru. Pozwala to na szybkie opanowanie zagrożenia oraz zmniejszenie strat pożarowych. Dodatkowym atutem jest możliwość przejęcia przez operatora kontroli nad takim systemem w dowolnym momencie prowadzonej akcji gaśniczej. Dzięki mobilnemu kontrolerowi operator może kierować działaniem systemu z dowolnego miejsca bez narażania się na niebezpieczeństwo. Poza działkami sterowanymi elektrycznie w ofercie firmy Viking można znaleźć działka sterowane ręcznie, a także działka typu Viking AKM z automatyczną oscylacją, które bardzo dobrze spełniają swoją funkcję przy zabezpieczaniu obiektów takich jak hangary lotnicze. Parametry techniczne działek wodno-pianowych Viking spełniają wymagania normy PN-EN 13565-1, co jest potwierdzone wydanym przez CNBOP certyfikatem zgodności i znakiem budowlanym „B”.
Fot. 3. Poziomy zbiornik przeponowy Viking FT
Innym rodzajem instalacji pianowej, znajdującym zastosowanie w takich obiektach jak hangary lotnicze oraz magazyny cieczy palnych, jest instalacja piany lekkiej. Zasada działania tego typu instalacji polega na szybkim wypełnieniu chronionego obiektu pianą lekką do określonej wysokości. Wysokość oraz czas wypełnienia zależą od rodzaju chronionego obiektu oraz od właściwości i wysokości składowania substancji palnych w nim zgromadzonych. W przypadku tych instalacji szczególne znaczenie ma właściwy dobór odpowiednich generatorów oraz środków pianotwórczych. Dlatego Viking, jako producent i dystrybutor wysokiej jakości urządzeń technicznych do ochrony przeciwpożarowej, wprowadził na rynek nową linię generatorów oraz środków pianotwórczych. Skuteczność działania tego kompleksowego rozwiązania została potwierdzona licznymi testami oraz certyfikatem wydanym przez francuski ośrodek badawczy CNPP. Testy zostały przeprowadzone zgodnie z wytycznymi APSAD R12, które zezwalają na stosowanie powietrza z wnętrza chronionego pomieszczenia do produkcji dużej objętości piany lekkiej. Tego typu rozwiązanie stanowi ogromne udogodnienie dla konstruktorów, gdyż nie wymaga wykonywania dodatkowych otworów w dachu budynku, co niewątpliwie przyczynia się do obniżenia kosztów inwestycji. Kolejną znaczącą zaletą tego rozwiązania jest brak konieczności stosowania dodatkowych mechanizmów odpowiedzialnych za sterowanie otworami napowietrzającymi i odprężającymi. W połączeniu z faktem, że generatory Viking GAE400 nie mają części ruchomych, powoduje to, że system high expansion inside air charakteryzuje się wysokim stopniem niezawodności i skutecznością działania. Generatory GAE400 stosowane w tym systemie zostały przebadane na zgodność z wymaganiami normy PN-EN 13565-1 – mają znak budowlany „B” i wydany przez CNBOP certyfikat zgodności, co czyni to rozwiązanie unikalnym na polskim rynku.
Fot. 4. Dozownik środka pianotwórczego Viking RC
Ogromny wpływ na pracę instalacji generującej pianę lekką typu inside air ma zastosowanie właściwego środka pianotwórczego, który pozwala na uzyskanie odpowiedniej ilości piany w trakcie pożaru. Dlatego wszystkie testy systemu Viking inside air były przeprowadzane z zastosowaniem specjalnie dobranych środków pianotwórczych. Viking LS-xMax to bezfluorowy, syntetyczny środek pianotwórczy przeznaczony do stosowania w instalacjach zwalczających zagrożenia związane z występowaniem cieczy węglowodorowych, takich jak olej, benzyna czy paliwo lotnicze. Z kolei Viking LS-aMax to alkoholoodporny środek pianotwórczy przeznaczony do zwalczania zagrożeń związanych z występowaniem cieczy polarnych, czyli np. alkoholi i rozpuszczalników.
Wyniki uzyskane w testach mogą być również wykorzystane przy projektowaniu instalacji piany lekkiej w oparciu o wytyczne PN-EN 13565-2 oraz NFPA11.
Pisząc o pianowych instalacjach gaśniczych, nie można pominąć urządzenia, które stanowi serce systemu. Mowa tu oczywiście o urządzeniach dozujących. Poprawne działanie każdej instalacji pianowej jest związane z wytwarzaniem piany o parametrach dostosowanych do danego zagrożenia. Warunkiem koniecznym do uzyskania takiej piany jest zastosowanie dozownika lub też układu dozowania zapewniającego precyzyjną domieszkę środka pianotwórczego w pełnym zakresie pracy instalacji pianowej. Niezawodnym rozwiązaniem, sprawdzonym w instalacjach pianowych wykonanych na całym świecie, również w Polsce, są zbiorniki przeponowe Viking.
Fot. 5. Środki pianotwórcze Viking
Nieodłącznym elementem zbiorników przeponowych jest proporcjoner, czyli urządzenie dozujące środek pianotwórczy. Dzięki kompaktowej budowie zestaw, czyli zbiornik przeponowy wraz z proporcjonerem, stanowi kompletny system pełniący zarówno funkcje magazynowania środka pianotwórczego, jak i funkcję dozowania. Niewątpliwą zaletą zbiorników przeponowych Viking jest brak konieczności stosowania dodatkowych źródeł zasilania, tj. silników elektrycznych czy pomp wodnych, co zdecydowanie wpływa na skuteczność i niezawodność ich działania.
Skuteczność działania instalacji pianowej w bardzo dużym stopniu zależy od kompatybilności zastosowanych urządzeń. Mowa tu nie tylko o zestawie złożonym ze zbiornika przeponowego i proporcjonera. Zasadnicze znaczenie ma również zastosowany środek pianotwórczy. Środki pianotwórcze mogą różnić się między sobą szeregiem parametrów – w tym lepkością, która ma zasadniczy wpływ na precyzję dozowania. Dotyczy to również środków pianotwórczych tego samego typu. Dlatego jedyną gwarancją skutecznego działania instalacji pianowej jest potraktowanie jej jako systemu współdziałających ze sobą urządzeń oraz środków pianotwórczych. W tym celu firma Viking przeprowadziła szereg testów z udziałem organizacji, takich jak UL, FM oraz CNBOP, których zadaniem było potwierdzenie właściwej współpracy wszystkich wymienionych komponentów. Rezultatem tych prac jest szeroki zakres certyfikacji i dopuszczeń wyżej wymienionych urządzeń i środków pianotwórczych jako systemów pianowych.
Czy środki pianotwórcze stosowane w wodno-pianowych instalacjach tryskaczowych powinny być testowane wraz z konkretnymi modelami tryskaczy? Tak. Nie każdy środek pianotwórczy, który spełnia swoją funkcję w instalacji z działkami wodno-pianowymi czy generatorami piany lekkiej, będzie odpowiedni do stosowania w instalacjach tryskaczowych. Doświadczenie firmy Viking oraz setki testów przeprowadzonych przez akredytowane laboratoria, takie jak FM Approvals, umożliwiły stworzenie bogatego asortymentu oferowanych tryskaczy Viking. Dzięki nim oraz środkom pianotwórczym różnego typu można stworzyć skuteczną instalację gaśniczą. Wśród środków pianotwórczych przetestowanych razem z tryskaczami znajdują się koncentraty typu AFFF oraz środki alkoholoodporne typu ARC. Dużą elastyczność systemów pianowych zapewnia możliwość dozowania tych środków zarówno w stężeniu 1% jak i 3%.
Systemowe podejście przy projektowaniu instalacji pianowych oraz wybór urządzeń firmy Viking gwarantuje rezultaty zgodne ze standardami krajowymi i światowymi. Użytkownik może być pewien, że obiekt będzie zabezpieczony w sposób pewny i sprawdzony.
Daniel Kucharski
Viking
kucharskid@viking-emea.com