Pobierz
najnowszy numer

Newsletter

Zapisz się do naszego Newslettera, aby otrzymywać informacje o nowościach z branży!

Jesteś tutaj

Bezpieczeństwo centrów handlowych

Printer Friendly and PDF

leadSegment centrów handlowych w Polsce jest stosunkowo młodym, sięgającym lat 90. obszarem działalności komercyjnej. Jednak dzięki dużemu zapotrzebowaniu społeczeństwa na taką formę zakupów bardzo szybko wpisał się w krajobraz handlowy naszego kraju. Centrum handlowe skupia w jednym miejscu lokale handlowe, punkty usługowe, restauracje i bary, a także – w coraz szerszym zakresie – miejsca rozrywki, takie jak kina i kluby sportowe. Tym samym obiekty tego typu nie tylko stają się celem odwiedzin klientów zorientowanych na kupno różnego rodzaju dóbr, lecz są miejscem spotkań rodzinnych, towarzyskich i biznesowych.

Biorąc pod uwagę duże skupienie punktów handlowo-usługowych, liczbę osób odwiedzających centrum (w godzinach szczytu jest to nawet 10–12 tysięcy osób) oraz ruch samochodów na parkingach (od 2 do 8 tysięcy samochodów dziennie), można przyjąć, że mamy do czynienia wręcz z małymi miastami. Również szerokie spektrum ryzyk występujących w dużych obiektach handlowych jest zbliżone bardziej do charakteru małych i średnich miejscowości niż do obiektów przemysłowych i biurowych.

W przypadku obiektów przemysłowych i biurowych możemy mówić o dość ograniczonym katalogu ryzyk – jest to lista kilku lub kilkunastu podstawowych zagrożeń z ich ewentualnymi modyfikacjami. W przypadku centrów handlowych lista ryzyk jest praktycznie nieograniczona i obejmuje potencjalne ryzyka dewastacji, kradzieży, przestępczości zorganizowanej, zakłócania porządku publicznego, posługiwania się sfałszowanymi kartami płatniczymi, prób wymuszania haraczy, napadów na sklepy z biżuterią i kantory,  katastrofy budowlanej, wybuchu pożaru i zamachu terrorystycznego. Tak zróżnicowane ryzyka są związane głównie z publicznym charakterem obiektu, zgromadzeniem mienia o często ogromnej wartości na stosunkowo niewielkim obszarze oraz patologią związaną z przebywaniem pełnej, przekrojowej reprezentacji społeczeństwa w tego typu obiektach.

fot1

Zapewnienie bezpieczeństwa w centrach handlowych jest więc kwestią złożoną i wymaga specyficznego podejścia do zagadnień ochrony fizycznej. Oprócz zadań ochrony zdrowia i życia osób przebywających na terenie obiektu oraz ochrony mienia w poszczególnych punktach handlowo-usługowych pracownicy ochrony koordynują wiele innych zadań. Do najczęściej spotykanych należy koordynacja pracy firm odpowiedzialnych za serwis techniczny i sprzątający, współpraca z zewnętrznymi podwykonawcami, służbami porządkowymi i prawnymi (policją, strażą miejska i pożarną), zarządcą obiektu, najemcami i innymi firmami. Do zadań pracowników ochrony należy również zapewnienie ładu i porządku publicznego, a w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej – koordynacja działań wszystkich podmiotów zaangażowanych w sprawne i szybkie rozwiązanie sytuacji kryzysowej oraz usunięcie jej ewentualnych skutków.

Aby właściwie ochraniać centrum handlowe, należy odpowiednio dobrać personel, stworzyć optymalną strukturę zespołu chroniącego obiekt, zapewnić odpowiednie wyposażenie i umundurowanie, a także jasno określić kompetencje i ­dokonać czytelnego podziału zadań. Do sprawnego wykonywania zadań niezbędne jest opracowanie i wykorzystanie prostych i logicznych algorytmów postępowania (procedur), a także prowadzona na bieżąco dokumentacja. Nie bez znaczenia jest też odpowiednie i wszechstronne przeszkolenie pracowników ochrony, ugruntowanie wiedzy poprzez ćwiczenia praktyczne – np. próbną ewakuację centrum, próbną akcję gaszenia pożaru, kierowanie ruchem pojazdów na parkingach. Należy także organizować cykliczne programy specjalistycznych szkoleń, poświęconych temu segmentowi, dotyczących np. psychologii konfliktu, obsługi klienta, pierwszej pomocy przedmedycznej.

O tym, jak ważna jest rola właściwie przygotowanego personelu ochrony, świadczyć mogą następujące fakty:

  • pracownik ochrony jest pierwszą osobą, którą spotyka klient wjeżdżający lub wchodzący do centrum handlowego,
  • z racji swych funkcji i wykonywanych zadań ochrona ma pełną wiedzę na temat tego, co dzieje się na terenie centrum handlowego,
  • personel ochrony kontroluje, nadzoruje i koordynuje wszelkie przedsięwzięcia realizowane na terenie centrum handlowego,
  • pracownicy ochrony interweniują sami bądź informują właściwe służby we wszystkich przypadkach naruszenia ładu prawnego lub innych zakłóceń normalnego funkcjonowania centrum handlowego,
  • klienci najczęściej zwracają się ze swoimi problemami do pracowników ochrony,
  • pracownik ochrony jest ostatnią osobą, którą widzi klient opuszczający centrum handlowe.

Jak zatem można zauważyć, od profesjonalnego spełniania obowiązków służbowych przez pracowników ochrony zależy sposób, w jaki klienci będą postrzegać nie tylko firmę ochrony, ale przede wszystkim centrum handlowe jako całość. Jeśli bowiem w wyniku działań ochrony uda się zapewnić klientowi poczucie bezpieczeństwa, to zapamięta on centrum handlowe jako miejsce bezpieczne i przyjazne, do którego warto wracać w przyszłości.

Poruszając kwestię bezpieczeństwa w centrum handlowym, nie można pominąć systemów zabezpieczeń technicznych, takich jak systemy telewizji dozorowej, system sygnalizacji włamania i napadu oraz instalacja ppoż., które uzupełniają ochronę fizyczną.

System telewizji dozorowej jest jednym z kluczowych filarów w systemie bezpieczeństwa centrum, ponieważ umożliwia stałą obserwację chronionego obiektu, pełni funkcję prewencyjną, a zarejestrowany obraz może być wykorzystany jako materiał dowodowy. Właściwie zaprojektowany i wdrożony, stanowi uzupełnienie innych wymienionych systemów zabezpieczenia technicznego.

Zaprojektowanie zintegrowanych systemów zabezpieczeń technicznych dla centrów handlowych nie jest łatwe. Działanie to wymaga dogłębnej analizy ryzyka i bardzo dobrej znajomości specyfiki tego typu obiektów. Aby optymalnie wykorzystać możliwości instalowanych urządzeń, należy pamiętać o dostosowaniu ich do zaprojektowanego równolegle systemu ochrony fizycznej (do liczby i lokalizacji posterunków ochrony). Systemy te nie mogą być projektowane rozłącznie, gdyż może to wpłynąć niekorzystnie na koszty ponoszone przez inwestora. Ścisła współpraca projektanta systemów zabezpieczeń technicznych i specjalisty ds. ochrony fizycznej pozwoli na uniknięcie nieefektywnego dublowania systemów bezpieczeństwa, np. wystawienia posterunku w miejscu obserwowanym poprzez kamery.

W przypadku systemów ochrony nie należy kierować się przede wszystkim chęcią ograniczenia kosztów, które z punktu widzenia prowadzonej działalności powinny być odpowiednio niskie. Przeznaczone na system ochrony nakłady powinny być rozpatrywane w kategorii inwestycji, dzięki której będzie można bezpiecznie prowadzić swój biznes i zminimalizować straty.

W Polsce funkcjonuje obecnie 325 nowoczesnych centrów o łącznej powierzchni handlowej 7,7 mln metrów kwadratowych. Do końca 2012 roku powstanie 200 kolejnych  tego typu obiektów, więc powierzchnia ta powiększy się o kolejne 4 mln metrów kwadratowych.

Opisany segment rynku stanie się jeszcze atrakcyjniejszym obszarem działalności dla firm z branży security. Atrakcyjnym, lecz jednocześnie pełnym wyzwań i wymagającym innowacyjnych rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo, ale i zmniejszających nakłady finansowe.

Miron Kowerczuk
Securitas Polska

Zabezpieczenia 2/2010

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów bez zgody redakcji zabronione / Zasady użytkowania strony